Mesnevi Okumaları – 56 – Kuşun Öğütleri

Mesnevi Okumaları – 56 – Kuşun Öğütleri   

Merhaba sevgili gönül dostlarımız,

Yüce Allah’tan hayırlarla dolu güzel bir HAFTA geçirmenizi niyaz ederiz.

Allah'ın, Resulünün SAV ve de sevdiklerinin selam ve bereketi üzerinize olsun.

Efendim bu hafta yine Hz Mevlana’nın asırlardır Hak aşıklarının gönlüne ılık meltemler estiren Hikmet pınarı bir Kuran tefsiri olan eşsiz eseri Mesnevi’den alıntılara devam ediyoruz.

Şimdi yine sözü çok uzatmadan 56. Mesnevi yazısına başlamak istiyoruz:

KUŞUN BİRİNCİ ÖĞÜDÜ

Tutulan bir kuşun; "Geçmiş gitmiş zamanına pişman olma, içinde bulunduğun vaktin kıymetini bil, bundan yararlanmaya çalış; pişmanlıkla vaktini geçirme!" diye vasiyette bulunması.

• Geçmişe acımak, geçmişe özlem duymak yanlış bir iştir; giden geri gelmez! Onu yâdetmek de boş şeydir!736

Mesnevi’nin Farsçadan dilimize çevrilmiş en güzel tercümesi olan bu kitapta Sertarik Mesnevihan Hz. Şefik Can (1909-2005) dedemiz bu beyitle ilgili sayfanın altına şu dipnotu yazmış:

736 Hz. Mevlâna bu konuya daha önce de temas etmişti.

"Ey arkadaş! Sûfî, bulunduğu vaktin oğludur; 'Bu iş, yarın olsun, yarına kalsın!' demek, tarikat anlayışına uymaz!" (Mesnevi, c. I, 133)

Şeyh Sadî de aynı fikirdedir: "Ey Sadî! Dün geçip gitti; yarın da şu anda mevcut değildir! Sen; ikisinin arasındaki, bulunduğun vakitten yararlan!"

Ömer Hayyam da; "Geçmiş eyyamı sakın yâdetme, Gelecekten dahi feryad etme, Her iki devri unutmuş olarak, Hoş geçir hâlini, berbat etme!" demiştir.

• Kuşun biri, hile ve tuzakla yakalanmıştı. Kuş, kendini yakalayana dedi ki: "Ey efendi!

• Sen hayatında bir çok sığır ve koyun yemişsindir; bir çok deve de kurban etmişsindir!

• Sen onlann etleri ile bile doymadın, benim bedenimle de doymazsın!

• Beni serbest bırak da, sana üç öğüt vereyim; vereyim de, bil bakalım akıllı mıyım, aptal mıyım?

• O üç öğüdümün birincisini senin elinde vereyim, ikinci öğüdümü samanla kanşık balçıktan yapılmış damının üstünde vereyim.

• Üçüncüsünü de ağacın üstüne konunca söylerim. Sen, bu üç öğüt yüzünden mesut olursun!

• Elinde iken vereceğim öğüt şudur: Olmayacak şeye, kim söylerse söylesin, inanma!"

KUŞUN İKİNCİ ÖĞÜDÜ

• Kendini yakalamış olanın eli üstünde iken o değerli öğüdü söyleyince azad oldu, uçtu, duvarın üstüne kondu.

• "Bir de geçmiş gitmiş şeye gam yeme! Bir şey senden geçip gittikten sonra, onun hasretini çekme!"

• Ondan sonra dedi ki: "İçimde on dirhem ağırlığında çok kıymetli, eşi bulunmaz bir inci vardır!

• O inci, seni de, çocuklannı da devlete ve saadete kavuştururdu!

• Fakat, kısmetin değilmiş; dünyada eşi bulunmayan o inciyi kaçırdın!"

• Bunun üzerine avcı, gebe kadın doğururken nasıl feryat ederse, tıpkı onun gibi feryat etmeye koyuldu.

• Kuş; "Sakın geçmiş bir şeye gam yeme! demedim mi?" dedi.

• "Mademki inci elinden gitti, neden gam yiyorsun? Sözümü anlamadın mı; yahut sağır mısın?

• Sonra, bir de sana; 'Olmayacak şeye sakın aldanma!' demedim mi idi?

• A arslanım; benim kendim üç dirhem gelmez bir serçe kuşu iken, içimde on dirhemlik inci nasıl bulunabilir?"

• Adam kendine geldi de; "Pekiyi!" dedi. "Haydi, o üçüncü öğüdü de söyle!"

• "Evet!" dedi kuş: "Öbür öğütleri tuttun da, üçüncüsünü sana bedava söyleyeyim, öyle mi?  

• Gaflet uykusuna dalmış bir bilgisize öğüt vermek, çorak bir yere tohum ekmektir!

• Ahmaklığın, bilgisizliğin yırttığı şeyi, artık yama tutmaz! Ey öğütçü; oraya hikmet tohumu pek ekme!"

DÜŞÜNCELER

Mesnevi’nin 4. Cildindeki bu bölümde Hz Mevlanamız, Kuş hikayesi ile bize ahmak insanlara nasihat vermenin çorak toprağa tohum ekmek olduğunu anlattı. Allah oondan razı olsun.

Hikayede Kuş akıllı insanın, ahmakta gaflet uykusuna dalmış, Allah’ı zikretmeyen insana işarettir. Akıllı insan gafil insane ne kadar öğüt versede, bir kulağından girer, bir kulağından çıkar.

Hz. Mevlanamız Ey Öğütçü, diye gafil, ahmak insanlara hikmetli sözler söyleyerek imana getirmeye çalışan imanlı, akıllı insanlara sesleniyor; Onlara Hikmet tohumu pek ekme, diyor.

Hz. Şefik Can dedemizin tercümesinden alıntılar yapmama izin veren, Rahmetli Şefik Can Hocamızın talebesi, yaşayan son Mesnevihan muhterem Hayat Nur Artıran Hanımefendiye çok teşekkür ederiz.

Bu yazıdan tek gayemiz Allah rızası için faydalı olmak inşallah.

Cenabı Allah Mesnevi’yi okuyup anlamayı ve uygulamayı cümlemize nasip etsin.

Celalin Penceresinden